Transport ręczny, czyli przenoszenie, podnoszenie, przesuwanie lub ustawianie ładunków bez użycia mechanicznych urządzeń wspomagających, wiąże się z różnymi zagrożeniami, które można podzielić na następujące grupy:
1. Zagrożenia zdrowotne
- Przeciążenie układu mięśniowo-szkieletowego:
Powodowane przez zbyt ciężkie lub nieporęczne ładunki, co może prowadzić do bólów pleców, urazów kręgosłupa i stawów.
- Mikrourazy i kontuzje:
Powodowane przez długotrwałe przenoszenie ładunków, co może skutkować przewlekłymi dolegliwościami, takimi jak zapalenie ścięgien czy zmiany zwyrodnieniowe.
- Nieodpowiednia postawa podczas przenoszenia ładunków:
zgięte plecy, niewłaściwe podnoszenie ładunku czy brak rozkładu ciężaru może powodować nagłe urazy.
2. Zagrożenia wypadkowe
- Upadek przenoszonego ładunku:
Może spowodować obrażenia ciała (np. zmiażdżenie stopy lub ręki).
- Potknięcie lub poślizgnięcie się:
Spowodowane przez nierówności powierzchni, śliskie podłoże lub przeszkody na drodze transportu.
- Przygniecenie:
W przypadku nieodpowiedniego ustawienia ciężkich ładunków lub ich przewrócenia.
3. Inne zagrożenia
- Niewłaściwe warunki pracy:
Brak odpowiedniego oświetlenia, nieergonomiczne stanowiska pracy, zbyt mało miejsca do manewrowania.
- Czynniki zewnętrzne:
Praca w niskich temperaturach, wilgoci lub przeciągach zwiększa ryzyko urazów mięśniowych.
Środki profilaktyczne
1. Organizacyjne
- Szkolenie pracowników:
Regularne szkolenia dotyczące zasad bezpiecznego transportu ręcznego oraz ergonomii pracy.
- Ograniczenie ciężaru:
W miarę możliwości dzielenie ciężkich ładunków na mniejsze partie.
Wprowadzenie pomocy technicznych:
Używanie wózków ręcznych, taczki, rolek czy podnośników.
2. Ergonomiczne
- Prawidłowe techniki podnoszenia:
Zginaj nogi w kolanach, a plecy trzymaj prosto.
Trzymaj ładunek blisko ciała.
Podnoś ciężar stopniowo, wykorzystując siłę nóg, a nie pleców.
- Dostosowanie miejsca pracy:
Upewnij się, że powierzchnie robocze są na odpowiedniej wysokości i pozbawione przeszkód.
- Równomierny rozkład ciężaru:
Podczas przenoszenia dwóch przedmiotów staraj się, aby ich ciężar był równy.
3. Ochrona indywidualna
- Obuwie ochronne:
Chroniące stopy przed zmiażdżeniem w przypadku upadku ładunku.
- Rękawice robocze:
Zabezpieczające dłonie przed otarciami, przecięciami lub urazami mechanicznymi.
- Pas stabilizujący kręgosłup:
Pomaga utrzymać właściwą postawę podczas przenoszenia ciężkich ładunków.
4. Planowanie pracy
- Przygotowanie trasy:
Upewnij się, że droga jest wolna od przeszkód, dobrze oświetlona i sucha.
- Praca zespołowa:
Przy przenoszeniu dużych i ciężkich ładunków korzystaj z pomocy współpracowników.
- Regularne przerwy:
Zapewniają regenerację mięśni i zapobiegają przeciążeniom.
Zastosowanie powyższych zasad pozwala znacząco ograniczyć ryzyko wystąpienia urazów oraz zwiększyć efektywność transportu ręcznego.